Broń palna występuje w wielu wariantach. Warto dowiedzieć się o niej jak najwięcej, zanim rozpocznie się przygodę ze strzelectwem sportowym albo znajdzie się odpowiednie sprzęty do obrony osobistej lub zabezpieczania mienia.

Jakie produkty są dostępne na rynku? Szczegółowa klasyfikacja wynika przede wszystkim z budowy broni. Warto również poznać podział wynikający wprost z polskich aktów prawnych, dotyczących broni i amunicji. Jakie rodzaje broni palnej można spotkać na rynku? Krótki poradnik znajdziecie poniżej.

 

Rodzaje broni palnej – czym tak naprawdę jest broń palna?

Zanim przejdziemy do analizy różnych rodzajów broni palnej, warto zacząć od podstawowych definicji. Czym w ogóle jest broń palna? Polskie przepisy prawa określają, że za broń palną uznaje się każdy przenośny rodzaj broni, który służy do miotania lub może być do tego przystosowany, by miotać pociskami (pojedynczymi lub większą ich liczbą) lub substancjami, w wyniku działania materiału miotającego.

Co oznaczają „przedmioty możliwe do przystosowania do miotania”? Przepisy zaliczają do nich przedmioty, które łatwo mogą być przerobione i zmodyfikowane tak, by pozwolić na miotanie pociskami lub substancjami.

Warto zauważyć, że zgodnie z przedstawioną powyżej definicją do broni palnej zaliczają się także pistolety sygnałowe i broń alarmowa.

Broń palna to zatem rodzaj uzbrojenia, które wykorzystuje proch strzelniczy do wystrzelenia pocisku. Istnieje wiele różnych rodzajów broni palnej, które różnią się między sobą sposobem działania, zasięgiem, celnością, mocą i innymi cechami.

Jednym z podstawowych podziałów broni palnej jest podział na działającą na zasadzie odpalenia lufy oraz na działającą na zasadzie odpalenia komory zamkowej. Wśród broni działającej na zasadzie odpalenia lufy wyróżniamy m.in. pistolety, rewolwery, karabiny, strzelby oraz karabiny snajperskie. Natomiast wśród broni działającej na zasadzie odpalenia komory zamkowej mamy m.in. pistolety maszynowe, karabiny maszynowe, wielkokalibrowe karabiny maszynowe oraz granatniki.

Broń palna może być też podzielona na ręczną, samopowtarzalną, samoczynną oraz automatyczną. Broń ręczna wymaga ręcznego naciągania zamka lub spustu po każdym wystrzeleniu pocisku. Natomiast broń samopowtarzalna pozwala na wystrzelenie kilku pocisków pod rząd, ale nadal wymaga ręcznego naciągnięcia zamka lub spustu po każdym strzale. Broń samoczynna z kolei pozwala na ciągły ogień, ponieważ posiada mechanizm automatycznego naciągania zamka lub spustu po każdym wystrzeleniu pocisku. Broń automatyczna to najmocniejszy typ broni palnej, który pozwala na ciągły ogień nawet przy dużym obciążeniu.

Broń palna jest powszechnie stosowana w wojsku, służbach mundurowych oraz do celów sportowych i rekreacyjnych.

 

Budowa broni a rodzaje broni palnej – podstawowa klasyfikacja

Podział broni palnej może wynikać z wielu kryteriów. Podstawowe dotyczą budowy broni. Pod tym względem wyróżnia się:

• broń krótką (pistolety, rewolwery),
• broń długą (karabiny, strzelby),
• broń pośrednią (karabinki, pistolety maszynowe).

Każdy z typów odznacza się innymi właściwościami i charakterystyką, przez co bywa stosowana w innych okolicznościach i sytuacjach.

 

Broń krótka – rewolwery

Czym rewolwery różnią się od pistoletów? Przede wszystkim konstrukcją i sposobem działania. Naboje umieszcza się bowiem nie w magazynku w chwycie, a w bębenku, który jest tak naprawdę połączeniem magazynka z komorą do odpalania nabojów.

Pojawiają się dwa typy rewolwerów: z mechanizmem spustowo-uderzeniowym pojedynczym i podwójnym.

Choć rewolwery mają dłuższą historię niż obecnie używane pistolety, to jednak obecnie są zdecydowanie rzadziej wykorzystywane.

Rewolwer to rodzaj broni palnej, która posiada cylindryczną komorę zamkową z kilkoma (zazwyczaj od 4 do 8) komorami na naboje. Po naciśnięciu spustu, zamek obraca się automatycznie, umożliwiając wystrzelenie kolejnego pocisku. Rewolwery są często wykorzystywane jako broń osobista lub do celów rekreacyjnych, takich jak strzelanie do tarcz.

Rewolwery są najczęściej dostępne w kalibrach od .22 do .45, chociaż istnieją także modele o większym kalibrze. Rewolwery mogą być dostępne w różnych rozmiarach i kształtach, a także z różnymi rodzajami spustów i bezpieczników.

Rewolwery są często uważane za prostsze w obsłudze niż pistolety, ponieważ ich mechanizm działania jest bardziej zrozumiały i nie wymaga tak dużo precyzji podczas celowania. Są także uważane za bardziej niezawodne niż pistolety, ponieważ ich mechanizm jest mniej skomplikowany i mniej podatny na awarie.

Mimo że rewolwery są często uważane za mniej skuteczne od pistoletów pod względem mocy ognia i szybkości strzelania, nadal są popularnym wyborem dla wielu osób. Są również często wykorzystywane jako broń filmowa lub teatralna, ponieważ ich charakterystyczny dźwięk i wygląd sprawiają, że są one bardzo rozpoznawalne.

 

Broń krótka – pistolety

Pistolet to rodzaj broni palnej, która posiada składany lub stały chwyt i jedno lub dwie lufy. Pistolety są często używane jako broń osobista lub do celów sportowych, takich jak strzelanie do tarcz. Są one dostępne w różnych kalibrach, od .22 do .45, a także w różnych rozmiarach i kształtach.

Pistolety mogą działać na zasadzie odpalenia lufy lub odpalenia komory zamkowej. Pistolety działające na zasadzie odpalenia lufy są najczęściej spotykane i obejmują modele takie jak pistolety semi-automatyczne, rewolwerowe i samopowtarzalne. Pistolety działające na zasadzie odpalenia komory zamkowej to pistolety maszynowe, które pozwalają na ciągły ogień.

Pistolety mogą być również podzielone na modele zamknięte i otwarte. Pistolety zamknięte posiadają zamkniętą komorę zamkową, co oznacza, że pociski muszą być wymieniane ręcznie po każdym wystrzeleniu. Pistolety otwarte posiadają otwartą komorę zamkową, co umożliwia szybkie wymienianie pocisków.

Pistolety są często uważane za bardziej skuteczne od rewolwerów ze względu na ich większą moc ognia i szybkość strzelania. Są także uważane za bardziej precyzyjne i łatwiejsze w obsłudze. Mimo to, pistolety wymagają większej precyzji podczas celowania i są bardziej skomplikowane w swoim mechanizmie działania, co może powodować większą awaryjność.

 

Broń długa – karabiny

Karabin to rodzaj broni palnej, która charakteryzuje się dłuższą lufą niż pistolet oraz składanym lub stałym chwytem. Karabiny są często używane w wojsku, służbach mundurowych oraz do celów sportowych i rekreacyjnych, takich jak strzelanie do tarcz.

Istnieje wiele różnych rodzajów karabinów, które różnią się między sobą sposobem działania, kalibrem, zasięgiem i innymi cechami. Karabiny mogą działać na zasadzie odpalenia lufy lub odpalenia komory zamkowej. Karabiny działające na zasadzie odpalenia lufy to m.in. karabiny samopowtarzalne i automatyczne, natomiast karabiny działające na zasadzie odpalenia komory zamkowej to m.in. karabiny maszynowe i wielkokalibrowe karabiny maszynowe.

Karabiny są uważane za bardziej skuteczne od pistoletów i rewolwerów ze względu na ich większą moc ognia, większy zasięg oraz lepszą celność. Są one jednak cięższe i bardziej skomplikowane w swoim mechanizmie działania, co może sprawiać trudności w obsłudze dla niektórych osób.

Karabiny to często spotykany rodzaj broni palnej długiej, zasilanej pełnowymiarowymi nabojami karabinowymi. Mogą występować w wersji do ręcznego przeładowywania po każdym strzale, samopowtarzalnej lub automatycznej (maszynowej). Posiadanie i użytkowanie karabinów jest ściśle regulowane w wielu krajach ze względu na ich potencjalne niebezpieczeństwo. Karabiny są często uważane za broń militarnego użytku i są rzadko dostępne dla osób prywatnych.

Za najpopularniejsze rodzaje karabinów uznaje się samopowtarzalne M14 lub G3.

 

Broń długa – strzelby

Strzelba to rodzaj broni palnej, która służy do wystrzeliwania amunicji za pomocą prochu. Charakteryzuje się ona długim lufą oraz podwójnym lub potrójnym magazynkiem, który pozwala na wystrzelenie kilku pocisków bez konieczności przeładowywania broni. Strzelby są często używane do polowań, ale mogą być też używane do celów obronnych lub sportowych. W zależności od rodzaju amunicji i sposobu wystrzeliwania, istnieje wiele różnych typów strzelb, takich jak strzelby łamane, pump action, czy automatyczne. Strzelby są również często używane w różnych dyscyplinach sportowych, takich jak strzelectwo czy skeet.

Również strzelby mogą być powtarzalne, samopowtarzalne i automatyczne. Taka broń palna długa ma jednak zupełnie inną budowę niż wcześniej omówione karabiny. Najczęściej miewają lufy pozbawione gwintu. Oznacza to, że pocisk nie zyskuje rotacji, stabilizującej go podczas lotu.

Większość modeli strzelb zasila się amunicją śrutową, czyli zawierającą większą liczbę metalowych (stalowych lub ołowianych) kulek, której nie da się stabilizować rotacyjnie. Umieszcza się je w magazynkach tulejowych wzdłuż lufy. Zasięg tego typu broni jest stosunkowo niewielki i zazwyczaj nie przekracza 50 metrów.

Strzelby są uważane za jedną z najstarszych broni palnych i są znane od wieków. Wcześniejsze wersje strzelb były wykonane z drewna i metalu i były używane głównie do polowań na zwierzęta. Obecnie, strzelby są często wytwarzane z tworzyw sztucznych i metalu, co pozwala na ich lekką i trwałą budowę.

Strzelby są używane w wielu różnych sytuacjach i celach. W wielu krajach, strzelby są używane do polowań na różne gatunki zwierząt, takich jak jelenie, dziki czy kaczki. Są one również często używane do celów obronnych, na przykład przez policję czy wojsko. W wielu krajach, strzelby są też używane w dyscyplinach sportowych, takich jak strzelectwo czy skeet, gdzie uczestnicy rywalizują ze sobą strzelając do tarcz lub nietoperzy. Strzelby są również często używane w różnych formach rekreacji, takich jak turystyka czy wyprawy survivalowe.

 

Broń pośrednia – karabinki i pistolety maszynowe

Oprócz wyżej omówionych typów broni, można również spotkać rozwiązania pośrednie. Są to pistolety maszynowe i karabinki.

Pistolety maszynowe od standardowych różnią się możliwością stosowania ognia ciągłego. W wielu przypadkach pozwalają na strzelanie z użyciem obu rąk. Używa się ich do walki na krótkich dystansach, nie przekraczających 50-100 metrów.

Karabinki uznaje się za ogniwo pośrednie między pistoletami a karabinami. Zasila się je amunicją pośrednią, zwłaszcza 5,56×45 mm lub 7,62×39 mm.

 

Rodzaje broni palnej a powtarzalność strzałów

W ramach innego podziału broni palnej bierze się pod uwagę powtarzalność strzałów. Jak już stwierdziliśmy też pod tym względem występuje wiele różnić między dostępnymi na rynku produktami.

Można wyróżnić:

• broń jednostrzałową nieautomatyczną – wymaga każdorazowego ręcznego wprowadzenia naboju do komory,
• broń powtarzalną nieautomatyczną – pozwala na wprowadzenie naboju z magazynka do komory poprzez przeładowanie,
• broń samopowtarzalną automatyczną – nowy nabój trafia do komory dzięki energii strzału poprzedniego pocisku,
• broń samoczynną automatyczną – nabój trafia do komory podobnie jak przy broni samopowtarzalnej, a do oddania kolejnego strzału wystarczy tylko przytrzymać język spustu.

 

Rodzaje broni palnej – podział wynikający z ustawy

Zupełnie inny podział broni palnej znajduje się w ustawie o broni i amunicji. Zgodnie z zawartymi w niej informacjami, broń dzieli się ze względu na cel stosowania danych produktów.

Pod tym względem pojawia się:

• broń do celów ochrony osobistej (gazowa, alarmowa, ręczne miotacze gazu, paralizatory),
• broń do celów ochrony osób i mienia (gazowa, alarmowa, pistolety maszynowe, sygnałowe, strzelny, karabinki, miotacze gazu),
• broń do celów łowieckich,
• broń do celów sportowych (bocznego i centralnego zapłonu gwintowana, broń gładkolufowa),
• broń do celów rekonstrukcyjnych i historycznych,
• broń do celów szkoleniowych,
• broń kolekcjonerską.

Do każdej z kategorii zalicza się inne typy broni. Większość z nich wymaga posiadania zezwolenia na posiadanie broni. Pojawia się jednak kilka wyjątków, z którymi warto się zapoznać, zanim rozpocznie się przygodę ze strzelectwem i bronią palną.

 

Rodzaje broni palnej – różne oblicza broni a przepisy

Broń palna bywa mocno zróżnicowana. Warto zdawać sobie z tego sprawę, by znaleźć odpowiednie rozwiązanie – wyróżniające się konkretną konstrukcją oraz przystosowane do działania w konkretnych warunkach.

Mamy nadzieję, że przedstawiony powyżej podział ze względu na długość, powtarzalność strzału i cel stosowania broni, okaże się przydatny w poszukiwaniach odpowiednich produktów.